җылы

җылы
I. и. 1. Кояш нурларыннан, әйбер янудан, химик реакция вакытында һ. б. аерылып чыккан энергия, үз тирәсендәге һавага таралган җылылык. Һава торышының чагыштырмача җылы вакыты җылылар башлану 2. Җылылык (1) 3. Җылылык (2) , җылы булу дәрәҗәсе 4. Җылы урын песи җылыга кереп яткан 5. Тере организмда матдәләр алмашы вакытында барлыкка килгән энергия, тәннең уртача температурасы тән җылысы 6. күч. Башкаларга карата булган наз, яхшы мөнәсәбәт, үз итү хисләре тур. 7. күч. Нәр. б. дәрт, рух биреп торучы көче дуслык җылысы. II. ҖЫЛЫ – с. 1. Җылылык (1) энергиясе бирә торган. Кояшта яки утта торып температурасы күтәрелгән, җылытылган. Туңдырмый торган, суык булмаган (һава торышы тур.) 2. Салкыннан саклый, салкынны үткәрми торган (кием тур.) 3. Ягып җылытылган, салкын көннәрдә дә суынмый торган җ. вагон. Ягып кыздырылганнан соң суынып бетмәгән җ. мич 4. Үзеннән җылылык бәреп торган, кайнар (тән тур.) 5. күч. Дуслык, ихлас күңеллелек, үз итү сизелеп торган. рәв. Үз итеп, чын күңелдән җылы күрешү. ҖЫЛЫ КАНЛЫЛАР – Тән җылылыгы һәрвакыт чагыштырмача югары һәм бер дәрәҗәлә булган тереклек ияләре. ҖЫЛЫ ЯК – Көньяк

Татар теленең аңлатмалы сүзлеге. 2013.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Смотреть что такое "җылы" в других словарях:

  • Ылы — тур. Ilı Gölü Координаты: Координаты …   Википедия

  • ылықты — (Қост., Торғ.) иттің ұйығатын кезі. Иттердің ы л ы қ т ы кезінде қасқыр да ылығады (Қост., Торғ.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • Ылы (озеро) — Ылы (Горячее озеро) тур. Ilı Gölü Вид на озеро Ылы с востока Координаты: Координаты …   Википедия

  • ұңғылы артиллерия — (Ствольная артиллерия) снаряд бастапқы жылдамдығын ұңғыдағы оқ дәрі газының әсерінен алатын артиллериялық қарулар. Ұ.а ның негізгі түрлері: зеңбірек, тапал зеңбіректер, минаатарлар, кері теппейтін зеңбіректер. Ұ.а. ойық ұңғылы және тегіс ұңғылы… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • ылық — ет. Ит, қасқыр т.б. үйірге түсуі, ұрықтануы …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • қылы — 1 (Гур., Маңғ.) әйнек, терезенің шынысы. «Аш бетің терезенің қ ы л ы с ы н д а й» деп өлең айтушы едік (Гур., Маңғ.) 2 1. (Қост., Жанг.) шелек. Қ ы л ы н ы алып кел, су әкелсін (Қост., Жанг.). 2. (Рес., Қалм.) шелектің тұтқасы. Бұрын шелектің қ ы …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • ылығу — 1 1. (Түрікм.: Бекд., Красн., Небид., Жеб., Ашх., Гяу., Анн., Тедж.) сену, нану. Ол маған дайы (қ.) болғансын айта береді оның сөзіне ы л ы қ п а (Түрікм., Красн.). Құрманов жолдас... әркімнің айтқанына ы лы қ п а й... ардақты міндетін...… …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • қылы — зат. жерг. Терезенің әйнегі, шынысы (Ж.Досқараев, Жерг. ерекш., 143) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • ұңғылы — … Бөрібай әдеттегіше бір ұ ң ғ ы л ы құс мылтығын асынып, аң аулауға шыққан (Жалын, 1972, №5, 79) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • ұңғылық жылдамдық — (Дульная скорость) оқтың, снарядтың, минаның ұңғыдан шығар кездегі жылдамдығы …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»